Daha önce kendinizi sürekli olarak kontrol altında tutma ihtiyacınız oldu mu? Kişinin kendisini sürekli olarak kontrol altında tutma ihtiyacının “kontrol bağımlılığı” olarak adlandırıldığını biliyor muydunuz?
Hadi gelin beraber kontrol bağımlılığının detaylarına bakalım.
Kontrol bağımlılığı herhangi bir konuda bireyin aşırı kontrol isteği ve bu kontrolü yitirme korkusu olarak tanımlanabilir. Kontrol bağımlılığının genel olarak bireylerin hayatlarındaki belirsizlikleri kabul etmekte zorlandığı ve bazı takıntılı düşüncelerde bulunduğu zamanlarda ortaya çıktığını söyleyebiliriz. Tabi bunlardan farklı olarak çocukluk döneminde yaşanan travmalar, aşırı kontrolcü bir ebeveyn figürü, düşük özsaygı ve kaygı bozuklukları gibi faktörler de kontrol bağımlılığına sebep olabilmektedir. Ayrıca, kontrol bağımlılığı olan kişiler de genel olarak mükemmeliyetçi kişilik özellikleri görülebilmektedir.
Kontrol bağımlılığı olan bireylerin yaşamında çeşitli alanlarda olumsuz etkiler olabilir bu sebepten dolayı, kontrol bağımlılığının öncelikle fark edilmesi ve tedavi edilmesi önemlidir. Bu konuda uzman yardımı alınarak, bireyin kendi içsel dünyasını keşfetmesi ve kontrol ihtiyacını azaltacak teknikleri öğrenmesi, bu durumla başa çıkmasına yardımcı olabilir.
Kontrol Bağımlılığının Etkileri:
Kontrol bağımlılığının etkilerine bakacak olursak modern toplumda bireylerde sıkça karşılaştığımız bir sorun olarak tanımlamamız yanlış olmaz. Kontrol bağımlılığı, kişinin herhangi bir alışkanlık veya davranışı kontrol edememesi durumunda ortaya çıkar. Bu alışkanlık ve davranışı kontrol edememe durumu da doğrudan bireyin sosyal, iş ve kişisel yaşamını olumsuz etkileyebilir.
Kontrol bağımlılığı bireylerin hayatını farklı yönlerde de etkilemektedir. Mesela, kontrol bağımlılığının bireylerde depresyon, anksiyete ve stres gibi ruhsal sorunlara neden olabileceği gözlemlenmiştir. Aynı zamanda, bireyin ilişkilerinde sorunlar yaşamasına ve sosyal izolasyona yol açabilir. Kontrol bağımlılığının etkileri genellikle kişinin hayatının farklı alanlarında hissedilir.
Ayrıca, kontrol bağımlılığı bağlı olduğu alışkanlık veya davranışın kötüye gitmesine neden olabilir. Örneğin, alkol bağımlılığı olan bir kişi için kontrol bağımlılığı, alkol tüketimini artırabilir ve fiziksel sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu sebeplerle, kontrol bağımlılığının etkileri ciddi bir konudur ve bireyin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir.
Kontrol Bağımlılığından Kurtulma Yolları:
Evet baktığımız zaman çok yaygın bir problem olan gördüğümüz kontrol bağımlılığından kurtulmak mümkündür. Bilinçli bir şekilde zaman yönetimi yapmak kontrol bağımlılığının önüne geçen en büyük etkenlerden biridir diyebiliriz. Günlük aktiviteleri planlayarak belirli zaman dilimleri içinde belirli aktivitelerin yapılmasına izin vermek, kontrollü bir şekilde alışkanlıkların oluşmasına yardımcı olabilir. Bu sayede, bağımlılık yaratan aktiviteleri sınırlamak ve kontrol etmek mümkün olacaktır.
Kontrol bağımlılığını aşmanın bir diğer yolu, aktiviteler arasında denge kurmaktır. Örneğin, bilgisayar oyunlarına çok fazla zaman harcayan bir kişi, spor veya hobilerle uğraşarak dengeyi sağlayabilir. Bu sayede, odaklanma ve motivasyonun dengelenmesi mümkün olacaktır. Ayrıca, profesyonel bir yardım almaktan çekinmemek de önemlidir. Bir terapist veya danışman ile çalışmak, kontrol bağımlılığına yol açan temel nedenleri tespit etmek ve bu konuda destek almak açısından oldukça faydalı olacaktır.